Split
Nazwa miasta związana jest z greckim słowem aspalathos (oznacza ono: pachnącą roślinę, która licznie porastająca okolice miasta Split). Dzisiejszy Split jest stolicą regionu Dalmacja i pod różnymi aspektami stanowi jego metropolię. Miasto liczy ok. 175 tys. mieszkańców, co plasuje je na drugim miejscu w Chorwacji (po Zagrzebiu, a przed Rijeką). Jako główną atrakcję Splitu należy wymienić Pałac jednego z rzymskich cesarzy - zwany po dzień dzisiejszym Pałacem Dioklecjana. Pałac był ogromnych wręcz rozmiarów, stąd nie należy ulegać zdziwieniu, że w poszczególnych częściach zostały wybudowane sporych rozmiarów budynki mieszkalne, a pałacowe korytarze przekształcono w ulice.
Pałac Dioklecjana
Jednym z pierwszych pytań, które słychać na Starówce w Splicie jest pytanie: W którym miejscu znajdziemy Pałac Dioklecjana? Odpowiedź na tak postawione pytanie brzmi: pozostałości po budowli dedykowanej Cesarzowi Dioklecjanowi, nie da się ogarnąć wzrokiem. A w dodatku, to co z niej przetrwało, częściowo zasłania nowsza zabudowa. Niemal każdy z turystów jest przekonany, że ma do czynienia z pozostałościami średniowiecznego miasta, wzbogaconego o antyczne elementy. To wrażenie jest również spotęgowane pozostałościami murów obronnych. W tej sytuacji ostatnim więc skojarzeniem jest w tym momencie Pałac Dioklecjana. Dziś w obrębie dawnego gmachu Pałacu zostało wybudowanych niemal 220 budynków, w których zamieszkuje co najmniej ok. 3 tys. mieszkańców.
Budowlę w której przebywał Cesarz Dioklecjan budowano w latach 295-305. Cesarz nie przejmował się budżetem inwestycji. Mając na uwadze rangę miejsca postanowił, iż do swojego Pałacu sprowadzi marmur pochodzący ze słynnej wyspy Brac ale również zarówno z Włoch jak i Grecji. Do Splitu trafiły również antyczne kolumny a także sfinks dalekiego Egiptu. W taki to oto sposób doszło do powstania budowli w kształcie prostokąta o gigantycznych jak na owe czasy rozmiarach: 215 m. x 181 m. Budowla była wzmocniona murami obronnymi, które posiadały wysokość ok. 26 m. a w niektórych miejscach nawet i dwa metry grubości. System wzmocniony był również 16 basztami. Nie myślano w owym czasie o budowaniu podobnych wzmocnień od strony morza, nie było wówczas promenady a mury oblewały fale morskie.
Aby dostać się do wnętrza Pałacu należało przekroczyć jedną z czterech bram: Złotą, Srebrną, Brązową i Żelazną. We wnętrzu Pałacu wytyczono sektory, między którymi przebiegały dwa trakty komunikacyjne w układzie prostopadłym do siebie: Decumanus (równoległa do wybrzeża) i Cardo. W części północnej budynku znajdowały się pomieszczenia mieszkalne dla służby i wojska, zaś sam władca zajmował część południową. Była ona bardziej atrakcyjna bowiem okna Pałacu posiadały widok na morze.
Centralą część pałacu wyznaczał podłużny dziedziniec - perystyl o wymiarach 35 na 13 m, pełniący funkcję reprezentacyjne, obniżony kilkadziesiąt centymetrów w stosunku do poziomu ulic, które zbiegają się przy jego północnym krańcu. Patrząc na Pałac z lotu ptaka, zauważymy, że plac od strony Katedry spina rząd sześciu korynckich kolumn. Niedaleko znajduje się egipski sfinks, który został wykonany 3,5 lat temu. Materiał z którego został wykonany to czarny granit, który mimo upływu czasu wygląda jakby wyrzeźbiony został niedawno.
Najbardziej charakterystycznym elementem miasta jest wysoka, 61 metrowa wolno stojąca romańska dzwonnica (chorw. zvonik), wzniesiona w XIII - XIV w. W tym przypadku długi czas budowy nie wpłynął na trwałość konstrukcji. Pod koniec XVIII w. gdy zaczęła się niebezpiecznie odchylać. Zapadła więc decyzja o jej rozbiórce. Dzieło odbudowy wieży osiągnięto w 1908 r. Patrząc na wieżę z perspektywy odległości, nie sposób nie docenić kunsztu architekta i budowniczych. Wieża sprawie wrażenie lekkości ale i masywności zarazem. Efekt osiągnięto dzięki bardzo wysokim podwójnym oknom zwanym biforami, które zostały umieszczone po dwa na każdej ścianie na każdym z pięter. Dzięki temu konstrukcja sprawia wrażenie ażurowej. Na dzwonnicy znajduje się punkt widokowy, który należy odwiedzić, aby przekonać się jak wspaniale prezentuje się Starówka w Splicie z perspektywy lotu ptaka.
Aby dostać się do wnętrza Pałacu należało przekroczyć jedną z czterech bram: Złotą, Srebrną, Brązową i Żelazną. We wnętrzu Pałacu wytyczono sektory, między którymi przebiegały dwa trakty komunikacyjne w układzie prostopadłym do siebie: Decumanus (równoległa do wybrzeża) i Cardo. W części północnej budynku znajdowały się pomieszczenia mieszkalne dla służby i wojska, zaś sam władca zajmował część południową. Była ona bardziej atrakcyjna bowiem okna Pałacu posiadały widok na morze.
Centralą część pałacu wyznaczał podłużny dziedziniec - perystyl o wymiarach 35 na 13 m, pełniący funkcję reprezentacyjne, obniżony kilkadziesiąt centymetrów w stosunku do poziomu ulic, które zbiegają się przy jego północnym krańcu. Patrząc na Pałac z lotu ptaka, zauważymy, że plac od strony Katedry spina rząd sześciu korynckich kolumn. Niedaleko znajduje się egipski sfinks, który został wykonany 3,5 lat temu. Materiał z którego został wykonany to czarny granit, który mimo upływu czasu wygląda jakby wyrzeźbiony został niedawno.
Najbardziej charakterystycznym elementem miasta jest wysoka, 61 metrowa wolno stojąca romańska dzwonnica (chorw. zvonik), wzniesiona w XIII - XIV w. W tym przypadku długi czas budowy nie wpłynął na trwałość konstrukcji. Pod koniec XVIII w. gdy zaczęła się niebezpiecznie odchylać. Zapadła więc decyzja o jej rozbiórce. Dzieło odbudowy wieży osiągnięto w 1908 r. Patrząc na wieżę z perspektywy odległości, nie sposób nie docenić kunsztu architekta i budowniczych. Wieża sprawie wrażenie lekkości ale i masywności zarazem. Efekt osiągnięto dzięki bardzo wysokim podwójnym oknom zwanym biforami, które zostały umieszczone po dwa na każdej ścianie na każdym z pięter. Dzięki temu konstrukcja sprawia wrażenie ażurowej. Na dzwonnicy znajduje się punkt widokowy, który należy odwiedzić, aby przekonać się jak wspaniale prezentuje się Starówka w Splicie z perspektywy lotu ptaka.
Od strony północnej patrząc na Pałac Dioklecjan zamyka go trakt komunikacyjny zakończony Złotą Bramą (chorw. Porta Aurea) prowadzącą dawniej w kierunku Salony. Do dziś widoczne są nadal ślady jej świetności.
W kierunku równoleżnikowym biegnie przez pałac dawny Decumanus (dzisiejsze ul. Kresmirova i Poljana Kralijice Jelene). Od strony zachodniej granicznym elementem jest Żelazna Brama (chorw. Porta Ferrera). Po stronie północnej zauważymy budynek mieszkalny z ozdobnym frontem. Jest to Pałac Cindro, datowany na XVII w. Dziś Pałac Cindro stanowi najważniejszą barokową budowlę w Splicie. Od strony wschodniej główny szlak kończy Srebrna Brama (chorw. Porta Argentea), za którą rozpoczyna się plac targowy w Splicie.
W kierunku równoleżnikowym biegnie przez pałac dawny Decumanus (dzisiejsze ul. Kresmirova i Poljana Kralijice Jelene). Od strony zachodniej granicznym elementem jest Żelazna Brama (chorw. Porta Ferrera). Po stronie północnej zauważymy budynek mieszkalny z ozdobnym frontem. Jest to Pałac Cindro, datowany na XVII w. Dziś Pałac Cindro stanowi najważniejszą barokową budowlę w Splicie. Od strony wschodniej główny szlak kończy Srebrna Brama (chorw. Porta Argentea), za którą rozpoczyna się plac targowy w Splicie.
Narodni trg
Opuszczając pałac poprzez Żelazną Bramę, wychodzi się na Narodni trg o nieregularnych kształtach. Jest on znacznie większy od perystylu. Stanowił on centrum średniowniecznego Splitu. Przy bramie w XVI w. dodano wieżę zegarową, zaburzając nieco jej symetrię. Oko turysty najszybciej przykuwa budynek dawnego ratusza, którego oddanie do użytku datowane jest na rok 1443 r. Obecnie pomieszczenia starego ratusza przekazano na rzecz Muzeum Etnograficznego. Niższa kondygnacja z loggią to oryginał, a wyższe piętro, które uległo zniszczeniu w 1820 r. zostało odbudowane. W tym przypadku aby przywrócić blask dawnej budowli, architekci posłużyli się stylem neogotyckim.
Radicev trg i Pałac Milezi
Niemal przy nabrzeżu rozciąga się Radicev trg - plac z ośmioboczną basztą (chorw. Hrojeva kula) i pomnikiem pisarza Marka Marulica (1450-1524) Na tyłach monumentu stoi duży Pałac Milezi, dawna siedziba Muzuem Morskiego.
Marjan
Na Zachód od Starówki w Splicie wznosi się wzgórze będące również półwyspem zwane Marjan - wysokość 178 m. n.p.m. Zanim powstał Pałac Dioklecjana, ówcześni rzymianie wybudowali na wzgórzu Marjan świątynię Diany. Rośnie tu 168 ha lasu, co sprawia, że jest to bardzo dobre miejsce do wypoczynku od miejskiego zgiełku.
Odwiedź z nami Chorwację i poznaj jej walory.
Biuro Podróży Event-Tours organizuje wycieczki do Chorwacji dla grup turystycznych.
Możesz także zamówić przewodnika na zwiedzanie Chorwacji.
Skontaktuj się z nami już dziś.